Szanowni Państwo,
od dawna poszukuję odpowiedzi na pytanie, dlaczego niektóre wyrazy mają dłuższą, a inne krótszą formę przyimka i jaka jest zasada tworzenia wyrazów z przyimkami. Na przykład we wtorek, (uczestnictwo) we mszy, w czwartek (czy we czwartek?), w wojnie, z mszą (ze mszą?).
Proszę o odpowiedź. Z góry dziękuję.
Z poważaniem

Kilkakrotnie napotkałam w północnej Polsce (Kaszuby) nazwy miejscowości złożone z wyrażeniem „Wybudowanie”. Skąd ono się wzięło w tych nazwach?

Jak nazwać w nazwach miejscowości dopełnienie przymiotnikowe? dzierżawcze? określające lokalną przynależność miejscowości: „Gdański” w „Starogard Gdański”, „Lubelski” w „Janów Lubelski”?

Serdecznie pozdrawiam

Niektórzy poloniści uczący w szkołach wymagają postawienia wykrzyknika po wołaczu przy deklinacji. Czy jest to uzasadnione? Mnie zdaje się, że wykrzyknik może co najwyżej pomagać piszącemu utworzyć tę formę (poprzez zasugerowanie zwrotu), a wymaganie go i obniżanie oceny za jego brak na kartkówce – to chyba przesada…

Jak wymawiamy w języku polskim angielskie inicjały (np. T.S. Eliot,H.D. – pseudonim Hildy Doolittle)?

Usłyszałem niedawno, że w słowach zakończonych na literę ę wyraźne jej wymawianie jest nadinterpretacją. Ale czy błędem wymowy? A co ze słowami zakończonymi literą ą? Czy jej wymawianie jest też nadinterpretacją? Mnie bardzo razi, gdy ktoś mówi: [robjo, pijo] itp.

Szanowni naukowcy,

od długiego czasu zastanawiam się, czy w wyrazach z literą ę w środku, np. będę, brzęk, kręcone, rębajło, wewnętrzny, należy wymawiać czyste [ę], czy może zmiękczone przez „…e-m…”, „…e-n…”, „…e-ń…”.

W sąsiedztwie jakich głosek należy wymówić: „…e-m…”, „…e-n…”, „…e-ń…”?

Jakiego podziału wymaga poprawna ich wymowa? em” czy jw.?

Jakie słownikowe zasady określają poprawną wymowę, gdy mamy do czynienia z literą ę w środku wyrazu?

Proszę o pomoc.

W omówieniu niektórych procesów fonetycznych pojawia się informacja, że coś wymówić jest łatwiej. Czy językoznawcy dysponują jakimś kryterium, co się wymawia łatwiej?
Wydawałoby się, że uczące się mówić dzieci przekręcają słowa do postaci łatwiejszej w wymowie. Spotkałem się ostatnio z dwoma niezależnymi przypadkami, gdy małe dzieci wymawiają [nitk] zamiast [nikt] (a jedno z nich mówi jeszcze [wiadutk]). Czy rzeczywiście -tk jest wymówić łatwiej niż -kt?

Bardzo proszę o opinię w sprawie synonimiczności słów: słowo i wyraz. Wydawało mi się, że wyraz pasuje do słowa pisanego (wyraz w zdaniu, w tekście). W kontekście mowy raczej użyłbym słowa (powiedz/wypluj słowo, a nie wyraz). Niedawno przekonywano mnie, że to synonimy – sprawdziłem w słowniku (nowym) i rzeczywiście chyba można je stosować wymiennie. Cały czas mam jednak problem – nie potrafię „przestawić słów w zdaniu” i „mówić wyrazów”.
Dziękuję i pozdrawiam
Piotr Krawczyk

Dzień dobry,

bardzo proszę o wyjaśnienie, dlaczego w WSO mamy „wysoko czuły”, ale z kolei „wysokoaktywny”. Z czego wynika różnica w zapisie (rozdzielnie lub łącznie)?

Dziękuję

Uprzejmie proszę o wyjaśnienie – rozstrzygnięcie sporu co do prawidłowej pisowni określenia wysoko oczyszczona lub wysokooczyszczona. Chodzi o wysoko oczyszczoną insulinę, która w niektórych publikacjach pisana jest również jako wysokooczyszczona insulina. Oczekujemy pomocy, aby prawidłowo, zgodnie z zasadami ortografii zapisać to okreslenie w naszej dokumentacji. W wielu słownikach, które wertowaliśmy, nie znaleźliśmy zapisu tego określenia.
Z poważaniem
Krzysztof Osmólski